Đó là chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tại buổi làm việc với Bệnh viện Chợ Rẫy chiều ngày 30/6/2022.

Trước khi bắt đầu buổi làm việc và lắng nghe các kiến nghị từ lãnh đạo Bệnh viện, Phó Thủ tướng đã trực tiếp thăm hỏi các bệnh nhân tại khu vực nhà thuốc của Bệnh viện. Tại đây, bệnh nhân Đồng Phước Anh (ngụ Bình Thuận, đang điều trị suy thận mãn 2 năm) chia sẻ với Phó Thủ tướng, những tháng gần đây phải tự mua dịch lọc do Bệnh viện không có, tương tự, bệnh nhân Trần Bích Hà (ngụ Bình Phước) cũng chung cảnh ngộ khi phải tự bỏ tiền túi mua một số thuốc điều trị ở bên ngoài vì bệnh viện Chợ Rẫy hết thuốc.

"Phải kiến nghị những giải pháp dứt khoát để có thuốc cho dân" Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam chỉ đạo ngay tại buổi thăm hỏi bệnh nhân cùng Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy.

Thiếu thuốc là có thật!

Liên quan đến vấn đề này, TS BSCK2 Nguyễn Tri Thức - Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy thẳng thẳn thừa nhận tình trạng thiếu thuốc, thiếu vật tư y tế là có thật.

Đơn cử, hiện lượng thuốc, hóa chất trong bệnh viện chỉ đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu thực tế. Số lượng stent sử dụng trong phẫu thuật tim mạch, đơn vị dự trù sử dụng trong 6 tháng nhưng chỉ dùng trong 2 tháng đã hết do bệnh nhân tuyến dưới chuyển lên rất đông.

"Trong nhiều nguyên nhân chuyển tuyến của người bệnh, có cả nguyên nhân thiếu thuốc, vật tư y tế điều trị ở tuyến dưới. Do đó, tại Bệnh viện Chợ Rẫy tình trạng thiếu thuốc ngày càng nhiều hơn. Mà không chỉ thiếu một số loại thuốc hiếm, biệt dược để dùng cho điều trị chuyên sâu mà còn thiếu cả một số loại thuốc phổ biến, giá rẻ." PGS –TS Phạm Thị Ngọc Thảo, Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy chia sẻ.

Bệnh viện Chợ Rẫy không chỉ thiếu một số loại thuốc hiếm, biệt dược để dùng cho điều trị chuyên sâu mà còn thiếu cả một số loại thuốc phổ biến, giá rẻ và một trong những nguyên nhân là do không có nhà cung cấp hoặc do kế hoạch đấu thầu căn cứ vào nhu cầu năm 2021 - khi dịch COVID-19 xảy ra, những loại thuốc này ít được sử dụng.

Nêu rõ "các quy định không thay đổi, trước đây không thiếu nhưng bây giờ lại thiếu," TS BSCK2 Nguyễn Tri Thức cho biết, trong quy trình đấu thầu (lập dự toán, kế hoạch, thẩm định, thực hiện đấu thầu), khó nhất là thẩm định giá, trước đây thuộc Bộ Y tế và từ đầu năm 2020 giao cho các đơn vị tự chủ động.

Do mới thực hiện quy định này, nhiều đơn vị chưa quen, cộng với tâm lý sợ sai sót nên việc lập giá kế hoạch, thẩm định giá gặp nhiều khó khăn.

Đại diện một số khoa, phòng của Bệnh viện Chợ Rẫy nêu lên nhiều bất cập trong các thông tư của Bộ Y tế, Bộ Tài chính về xây dựng giá kế hoạch, xác định giá trong "dãy tra cứu giá" của các đơn vị chào hàng; giá trung bình của bảo hiểm y tế; thu thập tham khảo giá trên thị trường, tra cứu thông tin kết quả đấu thầu; đưa thuốc, vật tư vào danh mục thanh toán bảo hiểm y tế; trách nhiệm xử lý khi xảy ra chênh lệch giá thuốc, vật tư y tế…

"Các bác sỹ luôn cần thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế tốt nhất, nhưng nhiều lúc bảo hiểm xã hội hay cơ quan thanh tra, giám sát chỉ căn cứ vào giá," đại diện một số khoa, phòng chia sẻ.

Hai kiến nghị khẩn kỳ vọng đáp ứng kịp thời thuốc, vật tư cho bệnh nhân

Để giải quyết tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế trước mắt, TS. BS. CK2 Nguyễn Tri Thức – Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy kiến nghị Phó Thủ tướng cho phép kéo dài một khoảng thời gian phù hợp đối với những hợp đồng thuốc, vật tư y tế đã trúng thầu và đặc biệt, trong Luật Đấu thầu hiện cho phép chỉ định thầu trong tình huống cấp bách, như vậy cần làm rõ định nghĩa như thế nào là tình huống cấp bách? Nếu không có định nghĩa cụ thể, bệnh viện rất khó giải thích khi bị kiểm tra và có khi bị quy kết “cố tình đẩy vào tình huống cấp bách để chỉ định thầu”.

Trao đổi thêm một số giải pháp cụ thể, trước mắt để đẩy nhanh tiến độ mua sắm thuốc, vật tư y tế cho các bệnh viện, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đề nghị Bệnh viện Chợ Rẫy có văn bản kiến nghị "càng cụ thể càng tốt" các giải pháp (cả căn cơ, lâu dài và cấp bách, trước mắt); góp ý vào dự thảo nghị quyết của Chính phủ về tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, khắc phục tình trạng thiếu thuốc vật tư, trang thiết bị y tế đang được xây dựng.

Trước khi kết thúc buổi làm việc tại Bệnh viện Chợ Rẫy, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ đạo “Chúng ta phải nhìn đúng vào sự thật, giải quyết tận gốc vấn đề này. Mệnh lệnh trên hết là cứu dân. Đây không chỉ là trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, pháp luật mà còn là tấm lòng, lương tâm. Các bệnh viện, địa phương không chỉ nêu thực trạng mà cần kiến nghị giải pháp cụ thể, trước mắt, cần làm ngay, để giải quyết tình trạng thiếu thuốc, dứt khoát phải có thuốc cho bệnh nhân.

Bên cạnh những giải pháp như sửa luật, sửa thông tư, Bộ Y tế cần có văn bản tháo gỡ ngay một số vấn đề khó khăn, vướng mắc trong đấu thầu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của Bộ để các địa phương, bệnh viện có căn cứ thực hiện như điều chỉnh kế hoạch mua sắm theo nhu cầu sử dụng trước khi có dịch COVID-19, xây dựng giá kế hoạch, làm rõ khái niệm giá thị trường, tra cứu thông tin đấu thầu…Những thông tin chưa rõ về mặt pháp luật, dễ gây hiểu khác nhau, gây suy diễn liên quan đến đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế…, Bộ Y tế xem xét đưa vào nghị quyết của Chính phủ./.